سیده زهره زمانی
طراحی الگوی مداخله ای مددکاری اجتماعی برای توانمند سازی زنان قربانی اسید پاشی.
- رشته تحصیلی
- مددكاري اجتماعي
- مقطع تحصیلی
- کارشناسی ارشد
- تاریخ دفاع
- ۳۱ شهریور ۱۴۰۱
- ساعت دفاع
- چکیده
-
مقدمه: زنان قربانی اسیدپاشی گروهی از زنان در جامعه به حساب می آیند که مانند سایر زنان حق برخورداری از سلامت جسمی، روانی و اجتماعی داشته و عدم شناخت این موارد باعث ایجاد مشکل در برخورداری از حقوق خود می شود. در این میان نقش مددکاران اجتماعی به عنوان یکی از حرفه های یاورانه که می تواند در زمینه توسعه و گسترش رفاه اجتماعی این گروه از زنان اقدام کنند. هدف مطالعه حاضر ارائه الگوی مداخله مددکاری اجتماعی برای توانمندسازی زنان قربانی اسیدپاشی بود.
روش: این مطالعه کیفی و از نوع زمینه ای( گرندد تئوری) و در دو مرحله انجام شد. در مرحله اول برای فهم تجربه زیسته زنان قربانی اسیدپاشی از طریق مصاحبه عمیق و نیمه ساختار یافته با ۱۴ نفر از این افراد در سال ۱۴۰۰جمع آوری اطلاعات انجام شد. بررسی های پژوهش های انجام شده در ایران و سایر کشورها، نظریه ها و مفهوم های مرتبط و انجام یک پژوهش سیستماتیک در کنار مصاحبه های انجام شده، مبنای انجام مرحله دوم را شکل داد. در مرحله دوم با استفاده از نتایج مرحله قبل، مدل اولیه طراحی و پس از بررسی و تأیید آن توسط ۷ نفر از خبرگان و کارشناسان حوزه زنان و آسیب های اجتماعی، مدل نهایی ارائه شد.
یافته ها: پژوهشگر پس از مصاحبه با زنان قربانی اسیدپاشی با ۵ نوع مقوله مواجه شد که شامل چالش ها، راهبردها، پیامدها، مؤلفه های زمینه ای و مؤلفه های مداخله گر بودند و در نهایت مقوله محوری این پژوهش " در جستجوی هویت بی چهره" بود. پس از آن به طراحی مداخله مددکاری اجتماعی پرداخته شد که شامل ۳ مرحله ارزیابی جسمی روانی اجتماعی، مداخله و پیگیری بود. در مرحله ارزیابی با طراحی یک فرم به بررسی شاخص های جسمی روانی و اجتماعی مختلف پرداخت. سپس بر اساس نتایج حاصل از ارزیابی، برنامه مداخله با استفاده از روش مدیریت مورد طراحی شد. این مرحله شامل ۵ گام بوده که فرد را در فرایند توانمندسازی همراهی می کند. در این برنامه از روش های بررسی نقاط قوت، جریان مشکل گشایی، رهیاب، خانواده درمانی، گروه های همیار و اقدام اجتماع محور استفاده می شود. در طول انجام برنامه مداخله و پس از آن با بررسی میزان دستیابی به شاخص های مدنظر در ارزیابی، پیگیری انجام می شود.
بحث و نتیجه گیری: با توجه به مقوله های حاصل از مصاحبه ها، مداخله به صورتی طراحی شده تا به همه جنبه های لازم برای توانمندسازی بپردازد و از انعطاف پذیری لازم برخوردار است، به عبارتی دیگر مداخله حاضر به این موضوع اعتقاد دارد که زنان قربانی اسیدپاشی از منابع فردی و محیطی و توانایی کافی برای توانمندسازی برخوردار هستند و می توان تنها با در نظر گرفتن نقاط قوت و راهبردهای مقابله ای مورد استفاده آنها، برای توانمندسازی گام برداشت.
- Abstract
-
Introduction: Women who are victims of acid attacks have the right to enjoy physical, mental and social health like other groups of women in the society. The lack of recognition of these conditions causes problems in enjoying their rights. The role of social workers as a helping professionals is participating in the development and expansion of the social welfare of this group of women. To this aim, present study provides a model of social work intervention to empower women who are victims of acid attack.
Method:The study was conducted in two phases using a qualitative and grounded theory. To understand the lived experience of female victims of acid attacks,data collected in the first step by conducting in-depth and semi-structured interviews with ۱۴ participants in ۲۰۲۱. The second stage was based on reviewing studies carried out in Iran and other countries, theories and concepts reviews, systematic review, along with conducted interviews. The original model was created in the second stage using the finding of the first stage. The final model was reviewed and approved by seven specialists in the field of women and social problems.
Findings: After interviewing women who had been the targets of acid attacks, the researcher discovered five different categories including challenges, strategies, consequences, and mediators. The axial component was “seeking faceless identity”. Following that, a three-stage social work intervention including physiopsychosocial assessment, intervention, and followup was designed. In the assessment phase, numerous physical, psychological, and social variables were assessed. The intervention program was then created utilizing the case management method based on the assessment’s findings. This phase consists of steps that help the individual become more empowered. Variety of methods such as methods of analyzing strengths, problem solving process, Rahyab, family therapy, peer groups, and social action were used in this plan.
Discussion and conclusion: according to the themes extracted from the interviews, the intervention is designed to address all aspects to empower female victims of acid attacks. To this aim, it tried to be flexible. In other words, the present intervention believes that female victims of Acid attacks have enough environmental resources and sufficient ability for empowerment. So, it is possible to take steps for empowerment only by considering their strengths and.coping strategie