مدیر امور پژوهشی دانشگاه: نهادینه کردن اخلاق در پژوهش بخش جدایی‌ناپذیر از فرهنگ دانشگاهی است

به گزارش روابط عمومی دانشگاه، دکتر خورسندی طاسکوه، مدیر امور پژوهشی دانشگاه در افتتاحیه این کارگاه آموزشی ملی در سخنانی با اشاره به اهمیت اخلاق در جامعه و به‌خصوص جامعه دانشگاهی گفت: اهمیت اخلاق در سرزمین ما بسیار واضح مشخص است و اخلاق به همراه عدالت ظاهراً دو آرمان‌شهر تاریخی این سرزمین است و در جامعه مذهبی ما شایسته است و انتظار می‌رود اخلاق سرلوحه کنش‌های اجتماعی باشد. او تصریح کرد: واقعیت این است که در حوزه اخلاق در پژوهش کاستی‌های زیادی داریم و به یک معنا گرفتار و دچار بداخلاقی دانشگاهی هستیم. یعنی در نهادی که به‌عنوان عقل منفصل جامعه و خرد آزاد اجتماعی باید مروج اخلاق باشد، خودش گرفتار بداخلاقی شده است و این مایه تأسف و خسران است که زیست‌بوم دانشگاه ما مانند زیست‌بوم اقتصاد به اخلاقی دچار شده است.

او بابیان اهمیت نقش و جایگاه دانشگاه در امور اخلاقی اضافه کرد: اصولاً اعتقادداریم که آموزش و پژوهش دانشگاهی یک امر اخلاقی است، چه آنجایی که موضوع آموزش انسان است و انسان یک موجود اخلاقی است و چه اینکه کشف و پاسداشت دانش یک امر اخلاقی است، چراکه یک امر حقیقی در برابر امر جعلی قرار می‌گیرد. او تصریح کرد: ما با این واقعیت که دانشگاه باید مرجع هدایت امور اخلاقی در جامعه باشد شکی نداریم.

مدیر امور پژوهشی دانشگاه به اتخاذ سیاست‌های دانشگاه علامه طباطبائی در مواجهه با این مسئله اشاره کرد و افزود: دو رویکرد و روش در برخورد با این معضل و مسئله وجود دارد. رویکرد اولیه باتجربه زیستی ما در این 20 سال گذشته است که تقریباً رویکرد سیاسی است و متأسفانه در این رویکرد تا حدود زیادی فرافکنی می‌شود. او رویکرد دوم را روش علمی و سیاستی برشمرد و اضافه کرد: در این روش واقعاً مسئله را می‌پذیریم و ازنظر حرفه‌ای آن را یک بیماری آکادمیک تلقی می‌کنیم. در این روش می‌پذیریم که این‌یک مسئله است و به فکر درمان آن می‌افتیم و به شکل هدفمند و نظام‌مند با آن برخورد کنیم.

دکتر خورسندی طاسکوه ارائه راهکارهای سیاستی، برگزاری کارگاه‌ها، طراحی برنامه‌های آموزشی طراحی را ازجمله اقدامات لازم برای درمان این معضل برشمرد و گفت: واقعیت این است که ما راه دوم را انتخاب کردیم و برگزاری این کارگاه‌های آموزشی بخشی از برنامه‌های رویکرد درمانی است. او در خصوص برنامه¬های برگزارشده در سطح دانشگاه افزود: با عنایت به رسالت و ماهیت دانشگاه علامه طباطبائی به‌عنوان یک دانشگاه معرفت محور و تأثیرگذار اجتماعی، هدف ما از تأسیس کمیته اخلاق در پژوهش دانشگاه و برگزاری چنین کارگاه‌هایی به همراه برنامه‌های آموزشی و دانش‌افزایی دیگر در آینده، نهادینه کردن اخلاق در پژوهش به‌مثابه بخشی جدایی‌ناپذیر از فرهنگ دانشگاهی است.

او در همین خصوص افزود: تاکنون ده‌ها برنامه در سطح دانشگاه و برای دانشجویان مقاطع مختلف تحصیلی و اعضای هیئت‌علمی طراحی و برگزار شده است.

لازم به ذکر است این کارگاه همانند کارگاه قبلی با همکاری و حمایت کمیته ملی اخلاق در پژوهش های زیست پزشکی وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی برگزار شد. اخلاق در نشر، محرمانگی در پژوهش، رضایت آگاهانه، تعارض منافع، حفاظت از آزمودنی انسانی و پژوهش در گروه های خاص و موافقت نامه ها و کنوانسیون های بین المللی اخلاق در پژوهش از موضوعات اصلی این کارگاه است.