حضرت خدیجه(س) نقطه گذر از عصر جاهلیت به عصر نور و تمدن جدید

به گزارش روابط عمومی، امروز پنجشنبه، دوم فروردین و دهم ماه مبارک رمضان، مصادف است با سالروز وفات حضرت خدیجه (س)، همسر رسول خدا (ص)؛ همان بانویی که در سن ۶۵ سالگی در سال دهم بعثت در خارج از شعب ابی‌طالب جان به جان آفرین تسلیم کرد و پیغمبر خدا (ص) او را غسل داد و با همان پارچه‌ای که جبرییل از طرف خدا برای خدیجه آورده بود؛ کفن کرد. رسول خدا (ص) که پیکر همسر خود را در قبرستان مکه در حجون به خاک می‌سپرد؛ به درون قبر رفت، سپس خدیجه را در خاک نهاد و آنگاه سنگ لحد را استوار ساخت. آن حضرت بر خدیجه اشک می‌ریخت، دعا می‌کرد و برایش آمرزش می‌طلبید.
حضرت خدیجه (س) ۶۸ سال قبل از هجرت دیده به جهان گشود و در دوران جوانی با تشکیل کاروان‌های تجاری به کسب درآمد پرداخت. ایشان با مدیریت و درایتی قوی و به دور از رسم تاجران زمانه که رباخواری را از اصول ثروت اندوزی قرار داده بودند، به تجارت روی آورده بود و تاریخ‌نگاران، بارها از او با عنوان‌هایی همچون بانوی دوراندیش و خردمند یاد کرده‌اند.
حضرت خدیجه (س) یکی از ثروتمندترین مردم مکه بود ولی هرگز از یاری فقیران روی برنگرداند و خانه‌اش همواره کعبه آرزوهای مردم بینوا و پناهگاه نیازمندان بود. همسر رسول خدا (ص) نخستین زنی بود که به پیامبری حضرت محمد (ص) ایمان آورد و اولین بانویی بود که همراه حضرت علی (ع) با پیامبر به نماز ایستاد و پیشانی بندگی بر خاک سایید.
رهبر معظم انقلاب درباره فضایل حضرت خدیجه (س) و اهمیت جایگاه این بانوی عظیم‌الشان در اسلام گفت: 
«حضرت خدیجه (س) حقیقتاً مظلوم و غریب هستند. شرف همسر پیغمبر بودن در مورد حضرت خدیجه (س) یک ارزش مضاعف است؛ زیرا دیگر همسران پیامبر در ده سال مدینه که همراه عزت و احترام بود، همسر پیغمبر شدند اما حضرت خدیجه (س) دوران رنج و سختی پیغمبر را با ایشان همراهی و تحمل کردند.
اینکه حضرت خدیجه (س) اولین زنی هستند که بلافاصله پس از بعثت به پیغمبر ایمان آوردند، یک امتیاز بزرگ برای ایشان به شمار می‌آید.
ایشان با آن فطرت پاک، حقانیت بعثت پیامبر را بلافاصله فهمیدند و قلب مبارکشان مجذوب شد و ایمان آوردند و تا آخر عمر پای این ایمان ایستادند. اینکه انسان از یک زندگی راحت خارج شود و همه ثروتش را در راه اسلام مصرف کند کار کمی نیست؛ به خصوص آن که بعد از ایثار مال خود، دچار سختی‌ها و مشکلات طاقت فرسایی شدند که یکی از آن‌ها مسئله شعب ابی طالب بود.
در آن سه سال با آن که حضرت خدیجه (س) سختی‌های بسیاری را متحمل شدند اما ایمان خود را محکم نگه داشتند. درباره حضرت خدیجه(س) می‌گویند که ایشان مادر یازده امام هستند اما در واقع باید گفت که ایشان مادر دوازده امام هستند زیرا حضرت علی (ع) سال‌ها تحت سرپرستی ایشان قرار داشتند و از این جهت حضرت خدیجه (س) مادر امیرالمؤمنین (ع) هم بودند.»
آیت‌الله عبدالله جوادی آملی در سخنانی با تاکید بر شناخت هرچه بیشتر حضرت خدیجه (س)، بیان کرد:
«حقوق متقابل مادر و فرزند، ایجاب می‌کند که فرزند مادرش را بشناسد و بشناساند و حضرت خدیجه (س) به فرموده قرآن کریم مادر مومنان هستند.
حضرت خدیجه (س) فضای تقلید کورکورانه و عصبیت جاهلی را پشت سر گذاشت و قبل از بعثت، موحدانه خدا را عبادت کرده است و به نبوت انبیاء ابراهیمی معتقد بود. آیا این ارزش ندارد که ما چنین مادری را بشناسیم؟ در چنان عصری حضرت خدیجه کبری (س) عالمه، عابده، زاهده و موحده بود. ما به چنین مادری فخر می‌کنیم.
وجود مبارک مادرمان خدیجه کبری (س) آمد و فرهنگ عقلانیت را در فضای جاهلی اجرا کرد. اقتصاد جاهلی در محدوده ربا دور می‌زند و حضرت خدیجه (س) بر آن خط بطان کشید و فرهنگ و اقتصاد جاهلی را عوض کرد.
عرض ادب خاصی که ائمه(ع) نسبت به حضرت خدیجه (س) دارند، ما را به کرنش در مقابل این بانو موظف می‌کند. اگر بخواهیم این مادر از ما راضی باشد، باید به لطف الهی، راهی را که مادرمان رفته‌اند، ادامه دهیم تا عاق آن‌ها نشویم.
خدیجه کبری (س) طرف مشورت پیامبر (ص) بودند. ایشان برای ما مریم ثانی است. حضرت خدیجه (س) ولی الله است، پس چرا به او اقتدا نکنیم و او را اسوه قرار ندهیم؟ او برای ما نه تنها مادر بلکه الگو است.
حضرت خدیجه (س) در برابر امواج سهمگین شرک و کفر و بت پرستی و فساد و فحشا و آلودگی‌ها ایستاد؛ زیرا دارای لایه‌های عمیق معرفتی و فکری بود. آن بانو در میان حنفای عصر جاهلیت، مانند خورشید می‌تابید و معرفت او در حدی بود که بوی رسالت را استشمام می‌کرد. استشمام بوی رسالت کار هر کسی نبود. این استشمام، معرفت عمیق و تحلیل ناب می‌خواست؛ دستمایه‌ای از عالم ملکوت که باید در این وجود تجلی کند تا بوی رسالت را استشمام نماید و وزش یک باد جدید از عالم ملکوت و عالم ملک را احساس کند.
حضرت خدیجه (س) نقطه گذر از این جاهلیت به عصر نور و تمدن جدید و نقش‌آفرین این گذار است. آن بانو عنصر منفعل در این گذار نبود، بلکه عنصر فعال بود؛ یعنی علاوه بر داشتن شم معرفت و عمق نگاه و تحلیل عمیق خود، عنصری فعال در گذر از جاهلیت به دنیای جدید و جهان بعثت به شمار می‌آمد. او پرچم‌دار دوره گذار و انتقال از تاریکی‌ها به روشنایی‌ها بود. انتقال تاریخ بشر از یک مرحله پست به یک مرحله بسیار باشکوه و پایه‌ریزی یک تمدن نو آن هم از بدترین نقطه عالم و منحط‌ترین جامعه کار ایشان بود.
حضرت خدیجه کبری (س) قهرمان این میدان نیز بود. کدهایی وجود دارد که به ما می‌گوید حضرت خدیجه(س) خود را آماده این انتقال می‌کرد. انتخاب ازدواج آن بانو با حضرت رسول(ص) خیلی هوشمندانه و آگاهانه بود. این ازدواج برای آماده‌سازی جامعه برای یک تحول بزرگ به شمار می‌آمد. ایشان نگاه عمیق ملکوتی و راهبردی داشت، در عصری که کسی هیچ نشانی حس نمی‌کرد.
حضرت خدیجه (س) الگوی جدیدی از زن و خانواده بود. من این نوع خانواده‌ها را آرمانی می‌نامم. تجمع ثروت و مال و همراه شدنشان با دانش و معرفت و مقاومت و جهاد، مصادیق کمی دارد. جمع این ارزش‌ها دشوار است؛ زیرا طبیعت ثروت، معمولاً تن‌آسایی و گریز از معرکه‌ها است. طبیعت تعلق به تمتعات مادی، دور شدن از معرفت‌های آسمانی است ولی خدیجه کبری (س) در سخت‌ترین دوران، الگوی بی مثالی در جمع بین ثروت و معرفت و حکمت و جهاد و مقاومت به شمار می‌رفت و این تضادها در این بانوی بزرگوار جمع شده بود.
حضرت خدیجه (س) جلوه‌گاه انوار امامت و میراث همه انبیا و اولیای الهی بود. از این زن پاک به عالم منتقل شده است. این یک طهارت ذاتی و طهارت اکتسابی می‌خواهد که هر دو در آن بانو جمع بود. ایشان در کنار رسالت قرار گرفت و پایگاه امامت و مادر مؤمنان شد.»