تحول در علوم انسانی، اثربخشی آن را در جامعه نشان می دهد

به گزارش روابط عمومی، نشست خبری دکتر عبدالله معتمدی، رئیس دانشگاه علامه طباطبائی با حضور جمعی از اصحاب رسانه، امروز، دوشنبه 4 اردیبهشت ماه 1402 در سالن شورای حوزه ریاست این دانشگاه برگزار شد.
دکتر معتمدی در ابتدای نشست با اشاره به جایگاه دانشگاه علامه طباطبائی به عنوان تنها دانشگاه علوم انسانی گفت: این دانشگاه تنها دانشگاه تخصصی علوم انسانی کشور و بزرگترین دانشگاه علوم انسانی در خاورمیانه با تعداد 550 عضو هیئت علمی، 14هزار دانشجو، 11 دانشکده و 11 پژوهشکده و مرکز پژوهشی است. دانشگاه علامه طباطبائی مولود انقلاب اسلامی است و یکصد هزار دانش آموخته به جامعه تحویل داده است.
وی با اشاره به برنامه راهبردی دانشگاه بیان کرد: در دو سال اخیر، یک برنامه راهبردی تا افق سال 1405 شروع کردیم که بین‌المللی سازی، ارتباط با جامعه و صنعت، بومی سازی و اسلامی سازی از جمله محور‌های این برنامه راهبردی است.

*تحول در علوم انسانی، اثربخشی آن را نشان می دهد
رئیس دانشگاه علامه طباطبائی با بیان اینکه شعار دانشگاه علامه طباطبائی، «مرجعیت در علوم انسانی» بوده و هدف آن تحول در علوم انسانی است، افزود: با تحول در علوم انسانی، اثر بخشی آن را نشان می دهیم. در سال‌های اخیر نشان داده شده که دانش آموختگان رشته های علوم انسانی چه میزان در جامعه موثر بوده اند. اگر امروز از خانواده‌ها سوال کنند که علاقه مند هستند فرزندانشان در چه رشته‌ای در دانشگاه تحصیل کنند، ممکن است تعدادی نسبت به علوم انسانی کم توجهی کنند. در صورتی که در این دانشگاه درصد زیادی از دانش آموختگان در مقطع کارشناسی ارشد، دانشجوی رشته‌های فنی در مقطع کارشناسی بوده‌اند که برای ادامه تحصیل در مقطع کارشناسی ارشد به سمت علوم انسانی گرایش پیدا کرده اند.
وی با اشاره به ایجاد مراکز نوآوری در دانشگاه علامه‌طباطبائی گفت: برای افزایش اثر بخشی دانش آموختگان در جامعه، مراکز نوآوری و کارآفرینی در دانشگاه ایجاد شده است تا دانشجویان با تشکیل تیم بتوانند ایده های خود را بر اساس شناخت نیازهای جامعه، استعداد و تخصص و با حمایت دانشگاه به نتیجه برسانند. همچنین با گرفتن مجوز پارک علم و فناوری، تلاش می کنیم دانشجویان را به سمت ایده های نوآورانه هدایت کنیم.

*حرکت دانشگاه علامه طباطبائی به سمت تقویت درس های عملی

دکتر معتمدی در ادامه به تغییر در برنامه‌های و تقویت دروس عملی اشاره کرد و گفت: قصد داریم برنامه درسی را به گونه‌ای طراحی کنیم که درس های کارورزی و عملی تقویت شود و دانشجویان آماده ارائه خدمات به جامعه باشد. رشته‌هایی داریم که سرفصل‌ها و منابع آن متناسب با شرایط روز نیست. باید دانشجویان را در جریان آخرین تحقیقات قرار دهیم.
وی با بیان اینکه روزآمدی یکی از محورهای تحول در علوم انسانی است، تصریح کرد: روزآمدی به معنای این است که تمام رشته‌ها و منابع‌ را متناسب با پیشرفتی که علم در دنیا دارد به روز کنیم. ما رشته‌هایی داریم که چند ده سال از تهیه‌ برنامه‌های آنها گذشته است و منابعی که در سرفصل‌ها آمده، متناسب با شرایط روز نیست. باید رشته ها و منابع را متناسب با پیشرفت دانش در دنیا قرار دهیم تا دانشجویان در جریان آخرین تحقیقات قرار گیرند.
رئیس دانشگاه علامه طباطبائی اسلامی سازی را از دیگر محور‌های تحول در علوم انسانی دانست و گفت: اسلامی سازی به این معنی است که بتوانیم بر اساس اندیشه اسلامی، معرفت اسلامی و نگاه هستی شناسی که در فرهنگ اسلامی وجود دارد جهت گیری علم را در همان مسیر طراحی و تنظیم کنیم تا همسو با یک حرکت بومی و متناسب با فرهنگ اسلامی، به توسعه دانش بشری کمک کنیم. 

*برخورد آگاهی دهنده و هدایتی در مواجهه با دانشجویان معترض

وی با اشاره به اعتراض های رخ داده در این دانشگاه گفت: در یکسال گدشته شاهد حرکت‌های اعتراضی در سطح جامعه و دانشگاه‌های کشور بودیم. تعریف ما از محیط دانشگاه با تعریف ما از جامعه بسیار متفاوت است. برخورد ما در مواجهه با اعتراض دانشجو، برخوردی آگاهی دهنده، هدایتگر و پدرانه است. زیرا ما با نسل جوانی که آینده ساز این کشورند مواجه هستیم. فکری که در ذهن دانشجو شکل گرفته باید با فکر اصلاح شود. بنابراین اصلی ترین روش در برخورد با دانشجویان معترض این بود که شرایطی را فراهم کنیم تا آن ها تضارب آرا داشته باشند و دیدگاه های مخالف نیز بیان شود.

دکتر معتمدی ادامه داد: از همان ابتدا که تعدادی از دانشجویان در بیرون از دانشگاه دستگیر شدند، یکی از جدی ترین کارهای ما کمک به آزادی آنها بود. در این راستا با قوه قضائیه ارتباطاتی برقرار کردیم و در نهایت همه افراد با وساطت دانشگاه آزاد شدند و هیچ فردی به دلیل فعالیت های درون دانشگاهی بازداشت نشد. چندین ماه تنها روشی که اتخاذ کردیم گفت و گو با دانشجویان بود و جلسات متعددی با استادان داشتیم که آنها بتوانند دانشجویان را نسبت به ابهامات ذهنی شان متقاعد کنند.
وی  افزود: پس از گفت و گو، در مرحله دیگر مجبور شدیم تعدادی از دانشجویان را به صورت کوتاه مدت از ورود به دانشگاه منع کنیم که مدت زمان آن هم حداکثر یک ماه بود و بعد از آن اگر دانشجویان شاکی خصوصی داشتند پرونده به کمیته انضباطی می رفت و سایر دانشجویان با دادن تعهد به ریاست دانشکده، زمینه حضورشان در دانشگاه فراهم می شد.

رئیس دانشگاه علامه طباطبائی با اعلام اینکه کمتر از ۲۰ دانشجو به کمیته انضباطی معرفی شدند که منجر به صدور رای شده است، ادامه داد: البته رای ها بیشتر در قالب تذکر کتبی و درج در پرونده بوده است. مواردی هم به شکل حکم تعلیقی بوده است، یعنی اگر مشکلات جدیدی پیش بیاید و آنها در آن دخیل باشند، این حکم فعال می شود. همچنین در این ترم تعداد چهار تا پنج نفر محروم از تحصیل هستند که این محرومیت محدود است.

*اعطای گرنت پژوهشی به استادان جوان
وی در ادامه نشست درباره فعالیت های پژوهشی و گرنت ویژه استادان جوان، اظهار کرد: گرنت ویژه ای در اختیار استادان جوان قرار خواهیم داد. وزارت علوم، تحقیقات و فناوری و دانشگاه تصمیم گرفته اند با تخصیص گرنت به استادان جوان، ابزار پژوهشی آنها را فراهم کنند و در این زمینه اثر بخش باشند.

دکتر معتمدی با اشاره به جایگاه علمی _ پژوهشی دانشگاه علامه طباطبائی گفت: بر اساس شاخص های مختلفی که تا الان مراکز نظارت و ارزیابی منتشر کردند جایگاه علمی و جایگاه پژوهشی دانشگاه علامه طباطبائی جایگاه درخور و مناسبی است. مطابق با آخرین گزارش و بر اساس تولیدات علمی دانشگاه علامه طباطبائی در علوم انسانی، این دانشگاه بعد از دانشگاه تهران رتبه دوم را در سطح کشور دارد. در طبقه‌های مختلف ISC نیز رتبه هشتم و چهارم را داریم.

*بازنگری در دروسی که ۵ سال از تدوین آنها گذشته است
وی در ادامه با بیان اینکه دروس عملی باید تقویت شوند، افزود: دانشگاه در حال بازنگری در تمام رشته هایی است که بیش از پنج سال از تدوین آنها گذشته است. در گذشته این کار به شکل متمرکز انجام می شد و این تمرکز باعث تاخیر می شد چرا که به شورای تحول وصل بود و آنها باید تایید می کردند اما الان به دانشگاه‌ها این اختیار داده شده که این بازنگری را انجام دهند و قبل از تایید شورای تحول، به مدت یک سال برنامه ای را که مصوب وزارت علوم است عملیاتی کنند و بعد در شورای تحول تایید شود.

*راه اندازی دو دانشکده جدید در دانشگاه علامه طباطبائی
رئیس دانشگاه علامه طباطبائی از راه اندازی دو دانشکده مالی بانکی و حکمرانی این دانشگاه خبر داد و گفت: مجوز این دو دانشکده گرفته شده است و به زودی راه اندازی می شوند. در دانشکده مالی بانکی امیدواریم با حمایت بانک ها بتوانیم متخصصان مورد نیاز بانکی و مالی را تربیت کنیم. همچنین دانشکده حکمرانی هم متناسب با نیازی که وجود دارد و گروه هایی که در مورد آن تعریف شده است، در حال راه اندازی است.

*کمبود زمین بزرگترین مانع تجمیع دانشگاه علامه طباطبائی
وی در مورد تجمیع دانشکده ها دنشگاه علامه طباطبائی نیز توضیح داد: در مورد تجمیع، مصوبه هیئت دولت را داریم که دانشگاه علامه طباطبائی را ملزم به تجمیع دانشکده ها می کند. در حال حاضر پنج دانشکده این دانشگاه در بیرون از سایت اصلی قرار دارند و خوابگاه ها نیز در سطح شهر پراکنده هستند. 
دکتر معتمدی ادامه داد:  مشکل جدی ما در بحث تجمیع زمین است. زمینی که به دانشگاه علامه طباطبائی داده شده، 45 هکتار است و بیش از 27 هکتار آن برای ایجاد بزرگراه گرفته شده است. قرار بود شهرداری مابه‌ازای آن را در اختیار دانشگاه قرار دهد که تاکنون به صورت کامل به تعهدات خود عمل نکرده است و ما همچنان مشکل کمبود زمین را داریم. بنابراین برای تجمیع دانشگاه، زمین کافی در اختیار نداریم.

*حذف رشته های کم متقاضی در جهت اجرای سند آمایش آموزش عالی

وی به برنامه دانشگاه علامه طباطبائی در حوزه آمایش آموزش عالی اشاره کرد و گفت: موضوع آمایش آموزش عالی به معنای این است که به سمتی برویم که کیفیت آموزش عالی را با توجه به قابلیت و ظرفیت استان ها افزایش دهیم و دانشگاه ها ماموریت محور شوند. در این مسیر دانشگاه ها باید با توجه به نیازهای جامعه رشته های قدیمی را کنار بگذارند که دانشگاه علامه طباطبائی در جهت عمل به این موضوع، در رشته های کم متقاضی پذیرش دانشجو ندارد و حتی قرار است برخی رشته ها تعطیل شوند. آمایش به این معناست که با توجه به نیاز جامعه، رشته ها را نیاز محور و از ظرفیت آن ها به خوبی استفاده کنیم.
دکتر معتمدی تاکید کرد: این تعداد موسسه آموزش عالی که در ایران وجود دارد در هیچ جای دنیا مرسوم نیست و حتی برخی از آن ها تناسبی با دانشگاه ندارند که یا باید حذف شوند و یا ادغام انجام شود. اما مشکلات سیاسی مانع از تصمیم گیری ها می شود. دانشگاه علامه طباطبائی در تلاش است به سمت حذف رشته های کم متقاضی و ایجاد رشته های جدید پیش برود به طور مثال قرار است رشته رواشناسی حمل و نقل رشته و علوم اجتماعی محاسباتی را راه اندازی کنیم.

*نقشه جامع علمی کشور با توجه به اقتضائات روز کشور بازنگری می شود
وی در پایان از دستور دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی برای به روزرسانی نقشه جامع علمی کشور خبر داد و گفت: بیش از ۱۵ سال از تدوین نقشه جامع علمی کشور می گذرد؛ در این نقشه اولویت توسعه رشته ها مشخص شده و دبیر شورا نیز درخواست بازنگری در نقشه جامع علمی کشور را با توجه به اقتضائات روز داده است.