بزرگداشت اربعین یعنی بزرگداشت فضایل انسانی

به گزارش روابط عمومی، آیین آغاز پنجمین همایش بین المللی اربعین با محوریت «جهانی شدن مقاومت و تحولات فراملی» با سخنرانی دکتر عبدالله معتمدی، رئیس دانشگاه علامه طباطبائی، دکتر غلامعلی حداد عادل، رئیس شورای تحول در علوم انسانی، دکترحسین کچویان، عضو هیئت علمی دانشگاه تهران، شیخ عبدالکریم پاز، امام جمعه شهر بوئنوس آیرس آرژانتین و همچنین با حضور جمعی از اندیشمندان، پژوهشگران، استادان و علاقه مندان در سالن آمفی تئاتر دانشکده مدیریت و حسابداری دانشگاه علامه طباطبائی برگزار شد.
دکتر معتمدی در ابتدای این آیین گفت: قیام امام حسین(ع) چنان موثر، همه‌جانبه و پر فروغ بود که هیچ حادثه ای را در تاریخ به عمق و گستردگی تاثیر آن سراغ نداریم. مانایی و منشا اثر بودن این حادثه قابل مطالعه است. شاید بتوان گفت میلیون ها انسان در خصوص این حادثه اندیشه کرده اند، هزاران هزار کتاب نوشته شده، میلیون ها ساعت سخن گفته شده و الهام‌بخش هزاران هزار انسان بوده است. 
وی ادامه داد: این نگاره بی مثال الهی الگو های متعددی را برای زنان، مردان، کودکان و جوانان ترسیم و ارائه کرده است. ابعاد مختلف این حادثه به لحاظ روانشناختی، جامعه شناختی، سیاسی و ...، آنقدر الهام‌بخش و تاثیرگذار بوده که در طول تاریخ منشا اثرهای بزرگی بوده و همچنان و خواهد بود.

رئیس دانشگاه علامه طباطبائی بیان کرد: کدام غم و آسیب روانی را تجربه کرده‌ایم و کدام زجر را می توانیم در خودمان پیدا کنیم که با ذره ای از غم حضرت زینب(س) قابل‌مقایسه باشد. ما یک الگویی از مقاومت داریم که برای انسان های درگیر حوادث و مشکلات بسیار آرامش بخش است. این الگوی مقاومت به تاب آوری انسان‌ها کمک می کند، وقتی انسان مشکلات خود را با مشکلاتی که بر این بانوی بزرگ رفته است مقایسه می کند. چقدر الهام بخش است وقتی یک خانم با آن همه اتفاقاتی که در روز عاشورا و دوره اسارت برایشان افتاده است در نهایت می گوید که من چیزی جز زیبایی ندیدم. هیچ رنج، تلاش و کاری را ما نمی توانیم از خودمان ببینیم که با ذره ای از رنج و درد یاران امام حسین(ع) قابل مقایسه باشد.
 وی تاکید کرد: قیام امام حسین(ع) برای امر به معروف و نهی از منکر، برای احیای ارزش‌های اسلامی، برای مبارزه با ظلم و جهالت، برای احیای شرافت و آزادگی در همیشه تاریخ طنین انداز است. هرسال که می گذرد در مجالس و محافل مختلف، بیشتر با ابعاد حادثه کربلا آشنا می شویم و در این حادثه برای بهره‌گیری و استفاده تاریخی و اجتماعی چقدر ظرفیت وجود دارد.
دکتر معتمدی با بیان اینکه یکی از درس های مهم عاشورا در زمان بودن، زیستن و تصمیم گرفتن است، افزود: امام حسین(ع) قیامی را انجام می دهد و پیام خود را به گوش مسلمان ها می رساند و عده ای هم به این دعوت پاسخ مثبت می دهند ولی در نهایت خیلی‌ها امام را همراهی نمی‌کنند و حادثه کربلا اتفاق می‌افتد. بعد از حادثه کربلا، نهضت های مختلفی رخ می دهد و افراد مختلف چون متوجه می شوند چه اتفاقی افتاده است سعی می‌کنند انتقام بگیرند، اما چه سود، چرا که در زمان خود اقدام نکرده اند. این جریان نشان می دهد که زمان شناسی و درک یک رفتار چه میزان می تواند مهم و با عظمت باشد.
وی گفت: بزرگداشت قیام امام حسین(ع) و بزرگداشت اربعین یعنی بزرگداشت فضایل انسانی، یعنی تن به ذلت ندادن، یعنی درک عظمت اسلام و آموزه‌های اسلام و امام حسین(ع) شخصیتی بی نظیر است که خود را فدای اسلام می کند و این نشان می‌دهد که ارزش اسلام و آموزه‌های اسلامی چقدر زیاد است.
رئیس دانشگاه علامه طباطبائی اظهار کرد: در این همایش بزرگ تلاش می کنیم دانشگاه به سهم خود گوشه هایی از این جلوه الهی را به تصویر بکشد، تحلیل کند و در فضای دانشگاهی مورد بحث و بررسی قرار دهد. محورهایی مانند محور مقاومت برای این همایش انتخاب شده که در جهت بهره گیری از این ظرفیت بزرگ است. رفتارهایی که در این جمعیت میلیونی در ایام اربعین حسینی اتفاق می‌افتد را تحلیل کنیم و بفهمیم که چه اتفاقی افتاده است و چگونه است که ملت عراق اینگونه پذیرای زائران هستند و نسبت به زائران احساس ارادت می کند، فهم اینکه این رفتارها چگونه است قابل تحلیل و مطالعه است. امیدوارم در این همایش ها و نشست‌ها، این رفتارها را به خوبی مطالعه و استفاده کنیم.

اربعین ظرفیت عظیمی در تحقق تمدن نوین اسلامی دارد

در ادامه این مراسم، دکتر کچویان در مورد ابعاد مختلف اجتماعی و فرهنگی اربعین اظهار داشت: رخداد اربعین، رخداد عجیبی است و  دو مسئله اساسی برای فهم آن وجود دارد. نخست، ماهیت این رخداد است و دوم، آثار و پیامدهایی است که این رخداد در تاریخ به عنوان بخش مهمی در مقاومت و فراملی کردن آن داشته است.

وی گفت: این رخداد پاسخ به شرایط تاریخی انقلاب اسلامی و شرایط جهانی است. ایجاد ارزش نوین مهمترین مسئله ای است است که یک تمدن را متمایز  و به واسطه ظهور ارزش‌های تازه و بنیادین تمایز ایجاد می‌کند. همه این رخدادها باید بتوانند تحول اجتماعی ایجاد کنند که لازمه تحقق بخشی به ارزش‌های نوین هم ایجاد تحول اجتماعی است. رویداد اربعین این ویژگی‌ها را در خود دارد و ظرفیت عظیمی را می‌تواند در تحقق تمدن نوین اسلامی ایجاد کند.
عضو هیئت علمی دانشگاه تهران تاکید کرد: اربعین یکی از نشانه‌های هویت شیعه بودن است و مسیر پیاده روی اربعین جایی است که اجتماع جدید شیعه در آن به وجود می‌آید و پیوندها و روابطی در آن ایجاد می‌شود. این رخداد ظرفیت‌های بزرگی برای ایجاد ارزش‌ها دارد و اساس و بنیاد یک اجتماع عظیم و به وجود آمدن نیروهای جدید اجتماعی را فراهم می‌کند.

اربعین یک واقعیت عینی است
دکتر حداد عادل نیز در قسمت دیگری از این همایش با اشاره به اینکه کارهای دانشگاهی شایسته ای درباره پدیده اربعین انجام نگرفته و در دانشگاه ها کمتر به اربعین پرداخته شده است، تصریح کرد: کتاب های موجود نیز ترجمه نویسندگان غربی هستند که به جامعه دیگری تعلق دارد و به واقعیات جامعه ما مربوط نمی شود.

وی ادامه داد: اربعین یک واقعیت عینی است، چه دانشگاه راجع به آن مطالعه بکند یا نکند. به جای بحث‌های نظری، فکری و انتزاعی می‌توان به بررسی ابعاد این واقعیت پرداخت و این پدیده برای یک محققان و پژوهشگران علوم اجتماعی فرصت بسیار خوبی است.
گفتنی است اربعین؛ فراملی شدن و تحولات جهان اسلام، اربعین و سبک زندگی، اربعین و هویت، اربعین و نیاز‌های معنوی، روانی و تربیتی، اربعین؛ فرهنگ، هنر و رسانه، اربعین؛ گروه‌ها و سرمایه اجتماعی و آسیب شناسی اربعین، محورهای پنجمین همایش بین المللی اربعین است.